Narcystyczne zaburzenie osobowości, narcyzm złośliwy, antyspołeczne zaburzenie osobowości – granice skuteczności psychoterapii psychodynamicznej
Więcej
Ukryj
1
Laboratorium Psychoterapii „Struktura”
2
Uniwersytet SWPS, Wydział Psychologii w Katowicach
Data nadesłania: 24-04-2025
Data akceptacji: 15-06-2025
Data publikacji: 19-09-2025
Psychoter 2025;213(2):5-16
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
Celem artykułu jest omówienie wybranych koncepcji narcyzmu, ze szczególnym uwzględnieniem jego podtypów, cech patologii narcystycznej oraz możliwości i ograniczeń psychoterapii w pracy z tą grupą pacjentów . Szczególna uwaga została poświęcona różnicom między narcyzmem a organizacją osobowości borderline oraz złożoności złośliwego narcyzmu, który często stanowi granicę skuteczności oddziaływań terapeutycznych. W artykule zastosowano podejście jakościowe, łączące analizę teoretyczną z zakresu psychoterapii psychodynamicznej z opisem przypadku klinicznego, co pozwoliło na pogłębioną refleksję nad trudnościami diagnostycznymi i terapeutycznymi. Wyniki wskazują, że w pracy z osobami o strukturze narcystycznej i antyspołecznej celem nie jest pełna rekonstrukcja osobowości, lecz ograniczenie szkód i poprawa funkcjonowania, a interwencje wspierające mogą złagodzić destrukcyjne wzorce zachowań, choć nie prowadzą do trwałych zmian strukturalnych.