Standardowa narracja na temat narodzin terapii poznawczej głosi, że jej twórca Aaron T. Beck zerwał wszelkie więzi z psychoanalizą i wybrał drogę formułowania teorii opartą na eksperymentach naukowych. Wydaje się jednak, że podejście Becka do roli i znaczenia utajonych procesów poznawczych było o wiele bardziej złożone. Celem artykułu jest przybliżenie czytelnikom aktualnych badań historycznych na temat narodzin terapii poznawczej oraz przedstawienie beckowskiego ujęcia procesów nieświadomych we wczesnej wersji jego teorii, ze szczególnym naciskiem na drogę dojścia do nieświadomych treści. Sugerujemy, że na kształt wczesnej teorii miały wpływ ówczesna sytuacja w amerykańskiej opiece psychiatrycznej, retoryka związana z Zimną Wojną oraz psychoanalityczne wykształcenie Aarona T. Becka. W swoich wczesnych pracach Beck nie rozwinął wystarczająco pojęcia „schematu”, co pozostawiło lukę w jego teorii. Zauważamy także, że Beck nie opisywał w owym czasie szerzej dedukcyjnej drogi dotarcia do treści nieświadomych. Uzyskane wnioski umożliwiają terapeutom lepsze zrozumienie źródeł terapii poznawczej oraz trudności, z jakimi zmagał się Beck.